Καταχρηστική η διάταξη που ορίζει ως σημείο εκκίνησης της προθεσμίας ανακοπής κατά της εκτέλεσης τη δημοσίευση σε εφημερίδα και όχι την ατομική ειδοποίηση του καθ' ου (ΔΕΕ)

Σημαντική απόφαση στην υπόθεση C-8/14 BBVA S.A. κατά Pedro Peñalva López κλπ. εξέδωσε το Δικαστήριο της ΕΕ. Ειδικότερα κρίθηκε ότι στις περιπτώσεις των εκτελέσεων ενυπόθηκων απαιτήσεων οι διατάξεις εθνικού δικαίου (εν προκειμένω του ισπανικού) που τάσσουν στους ενδιαφερομένους για την άσκηση ανακοπής κατά της εκτέλεσης αποκλειστική προθεσμία ενός μήνα που αρχίζει να τρέχει από τη δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της Ισπανίας του νέου τροποποιητικού νόμου που θεσπίστηκε, αντίκειται στο κοινοτικό δίκαιο στο σημείο που ορίζεται εκκίνηση της προθεσμίας ανακοπής η δημοσίευση του νόμου στην εφημερίδα και όχι η ατομική ειδοποίηση του κάθε ενδιαφερόμενου.

Συγκεκριμένα η Οδηγία 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 1993, σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές ορίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι οι καταχρηστικές ρήτρες συμβάσεως μεταξύ επαγγελματία και καταναλωτή δεν δεσμεύουν τους καταναλωτές, ενώ η σύμβαση εξακολουθεί να δεσμεύει τους συμβαλλόμενους, εάν μπορεί να υπάρξει και χωρίς τις καταχρηστικές ρήτρες. Κατά την ίδια οδηγία τα κράτη μέλη φροντίζουν να υπάρχουν τα κατάλληλα και αποτελεσματικά μέσα, προκειμένου να πάψει η χρησιμοποίηση των καταχρηστικών ρητρών στις συμβάσεις που συνάπτονται από έναν επαγγελματία με καταναλωτές.

Το Δικαστήριο έκρινε εν προκειμένω ότι η ως άνω οδηγία αντιτίθεται στην ισπανική μεταβατική διάταξη και υπογραμμίζει, ότι ο τρόπος με τον οποίο επέλεξε ο εθνικός νομοθέτης να εκκινηθεί η προθεσμία – ήτοι η δημοσίευση του νόμου στην επίσημη εφημερίδα της Ισπανίας – παραβιάζει την αρχή της αποτελεσματικότητας. Συγκεκριμένα, κατά τον χρόνο ενάρξεως της διαδικασίας εκτελέσεως σε βάρος τους οι καταναλωτές ενημερώθηκαν με ατομική κοινοποίηση, που τους απευθυνόταν προσωπικά, σχετικά με το δικαίωμά τους να ασκήσουν ανακοπή κατά της εκτελέσεως εντός προθεσμίας δέκα ημερών από την ανωτέρω κοινοποίηση. Κατά το Δικαστήριο, δεν μπορούσαν εύλογα οι καταναλωτές να αναμένουν να επωφεληθούν από μια νέα δυνατότητα ασκήσεως ανακοπής χωρίς να ενημερωθούν για τη δυνατότητα αυτή με την ίδια διαδικασία με την οποία τους είχε κοινοποιηθεί η αρχική ενημέρωση. Ορίζοντας ότι η αποκλειστική προθεσμία εκκινεί χωρίς να έχει προηγηθεί ατομική ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τη δυνατότητα προβολής ενός νέου λόγου ανακοπής στο πλαίσιο εκκρεμούς διαδικασίας εκτελέσεως που έχει εκκινήσει προ της ενάρξεως ισχύος του νέου νόμου, η επίμαχη μεταβατική διάταξη δεν εγγυάται την πλήρη αξιοποίηση της προθεσμίας αυτής και επομένως την αποτελεσματική άσκηση του νέου δικαιώματος που αναγνωρίστηκε από την τροποποιητική ισπανική νομοθεσία. Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, λαμβανομένων υπόψη της διεξαγωγής της διαδικασίας, των ιδιαιτεροτήτων και της περιπλοκότητάς της καθώς και της σχετικής νομοθεσίας, υφίσταται σημαντικός κίνδυνος η εν λόγω προθεσμία να παρέλθει χωρίς να μπορέσουν οι καταναλωτές να προβάλουν δικαστικά τα δικαιώματά τους λυσιτελώς και κατά τρόπο αποτελεσματικό, λόγω του ότι δεν γνωρίζουν ή δεν αντιλαμβάνονται στην πραγματικότητα την ακριβή έκταση των δικαιωμάτων αυτών. (curia.europa.eu)