Του Γιώργου Καζολέα, Δικηγόρου
Οι ένορκες βεβαιώσεις αποτελούν πλέον βασικό αποδεικτικό
μέσο στην τακτική διαδικασία των νέων άρθρων 237 και 238 του Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας αντικαθιστώντας την προφορική εξέταση μαρτύρων, η οποία πλέον είναι
προαιρετική για τον δικαστή. Όταν οι ένορκες βεβαιώσεις υποβάλλονται με τις
προτάσεις, το δικαστήριο αν διατάξει προφορική εξέταση, οφείλει να εξετάσει
έναν μάρτυρα από κάθε πλευρά, σε κάθε περίπτωση όμως κάποιον από εκείνους που
έδωσαν ένορκη βεβαίωση (άρθρο 237 παρ.6 ΚΠολΔ).
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του
ν.4335/15 που τροποποίησε τον ΚΠολΔ, με τα νέα άρθρα 421-424 προβλέπεται με
αναλυτικές ρυθμίσεις το αποδεικτικό μέσο των ενόρκων βεβαιώσεων, το οποίο
προστέθηκε στον κατάλογο του άρθρου 339 με το άρθρο 36 του ν. 3994/2011.
Με τις διατάξεις αυτές προβλέπεται: α) ότι οι ένορκες
βεβαιώσεις, μέχρι πέντε τον αριθμό, συντάσσονται από ειρηνοδίκη ή
συμβολαιογράφο προαποδεικτικά, β) απαιτείται προηγούμενη (προ 2 ημερών) κλήτευση
του αντιδίκου με το περιεχόμενο που ορίζει το άρθρο 422, γ) μπορούν κατά την
εξέταση των ενόρκως βεβαιούντων να παρίστανται οι διάδικοι και σε περίπτωση που
προβάλλουν ενστάσεις καταχωρίζονται μεν στο προοίμιο της βεβαίωσης, αλλά
κρίνονται από το δικαστήριο στο οποίο θα υποβληθούν, δ) οι όροι και περιορισμοί
που ισχύουν για τους μάρτυρες στις διατάξεις των άρθρων 393, 394, 398 παρ. 2,
399, 400, 402, 405, 407, 408, 409 παρ. 2, 411 και 413 εφαρμόζονται ανάλογα και
στους ενόρκως βεβαιούντες. Σε περίπτωση τέλος που δεν τηρηθούν όλες οι ανωτέρω
διατυπώσεις δεν λαμβάνονται υπόψη από το δικαστήριο ούτε στην έμμεση απόδειξη.
Οι ένορκες βεβαιώσεις διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην
νέα αποδεικτική διαδικασία των άρθρων 237 και 238 του τροποποιημένου ΚΠολΔ,
αφού ως μάρτυρας σε περίπτωση που κριθεί αναγκαία η εμμάρτυρη απόδειξη καλείται
ένας (από κάθε πλευρά) από τους ενόρκως βεβαιώσαντες. Με αυτόν τον τρόπο, όπως αναφέρει
η αιτιολογική έκθεση του νόμου 4335/15, προσδοκάται ότι θα αναβαθμιστεί
παράλληλα και το ουσιαστικό περιεχόμενο των ενόρκων βεβαιώσεων και θα μειωθούν
οι περιπτώσεις ψευδορκίας, αφού πλέον αυτός που την παρέχει γνωρίζει ότι η
αξιοπιστία της μαρτυρίας του ενδέχεται να υποβληθεί σε προφορικό έλεγχο εκ
μέρους του δικαστή.
Τα νέα άρθρα 421-424 του Κώδικα Πολ. Δικονομίας έχουν ως
εξής:
Αρθρο 421
Οι διάδικοι μπορούν να προσάγουν προαποδεικτικώς ένορκες
βεβαιώσεις, εφόσον αυτές λαμβάνονται ενώπιον του ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου
της έδρας του δικαστηρίου ή της κατοικίας ή της διαμονής του μάρτυρα ή ενώπιον
του προξένου της κατοικίας ή της διαμονής του μάρτυρα κατά τη διαδικασία των επόμενων
άρθρων.
Αρθρο 422
1. Ο διάδικος που επιδιώκει τη λήψη ένορκης βεβαίωσης,
σύμφωνα με όσα ορίζονται στο προηγούμενο άρθρο, επιδίδει δύο (2) τουλάχιστον
εργάσιμες ημέρες πριν από την βεβαίωση στον αντίδικο κλήση, η οποία αναφέρει
την αγωγή, το ένδικο βοήθημα ή μέσο, που αφορά η βεβαίωση, τόπο, ημέρα και ώρα
που θα δοθεί, το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και τη διεύθυνση της κατοικίας του
μάρτυρα.
2. Κατά τη βεβαίωση παρίστανται, εφόσον το επιθυμούν, οι διάδικοι.
3. Δεν επιτρέπεται η λήψη ένορκων βεβαιώσεων πάνω από πέντε (5) για κάθε
διάδικο και τρεις (3) για την αντίκρουση.
Αρθρο 423
1. Οι διατάξεις των άρθρων 393, 394, 398 παράγραφος 2, 399,
400, 402, 405, 407, 408, 409 παρ. 2, 411 και 413 εφαρμόζονται αναλόγως.
2. Ενστάσεις και αιτήσεις εξαίρεσης εκείνου, που δίδει τη βεβαίωση,
καταχωρίζονται στο προοίμιο της ένορκης βεβαίωσης κρίνονται όμως από το
Δικαστήριο.
Αρθρο 424
Ένορκη βεβαίωση, που δίδεται κατά παράβαση των προηγούμενων διατάξεων, δεν
λαμβάνεται καθόλου υπόψη στο πλαίσιο της δίκης για την οποία δόθηκε, ούτε για
τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων.
Σχόλια